Ռուս-թուրքական 1828-29թթ․ պատերազմ
1828թ․ ապրիլին, Ռուսաստանը պատերազմ սկսեց Թուրքիայի դեմ նպատակ ունենալով գրավել նոր տարածքներ։ Այս պատերազմում ևս հայերը, կարծելով թե ռուսներն իրենց պետք է ազատագրեն մահմեդականների լծից նյութական և ռազմական մեծ օգնություն են ցույց տալիս ռուսական զորքերին։ Հայերից շատերը մտնում էին կամավորական ջոկատների շարքերը և զենքը ձեռքին մարտնչում թուրքերի դեմ։ Ռուս-թուրքական պատերազմը ավարտվում է Ռուսաստանի հաղթանակով։ 1829թ․ կնքվում է Անրիանապոլսում հաշտության պայմանագիրը։ Այդ պայմանագրով Ռուսաստանը տիրում է Սև ծովի Կովկասյան ափերին․ ինչպես նաև Ախալքալաքի և Ախալցխայի գավառներին։ Այդ պայմանագիրը էական փոփոխություն չմտցրեց Արևմտյան Հայաստանում։ Չնայած նրան, որ Ռուսաստանը պատերազմի ժամանակ զգալի տարածքներ գրավեց Արևմտյան Հայաստանում, սակայն եվրոպական տերությունների Անգլիայի, Ֆրանսիայի, Ավստրիայի ճնշման տակ դրանք հակադրված վերադարձրեց թուրքիային։ Այսպիսով Արևմտյան Հայաստանը մնաց թուրքական գերիշխանության տակ։ թուրքական լծի տակ գտվող ժողովուրդների համար, ընդհանուր առմամբ նպաստավոր պայմանագիր էր։ Բայց այն չարդարացրեց արևմտահայերի հույսերը, որոնք ցանկանում էին արևելահայերի նման միանալ Ռուսաստանին։ 1829թ․ Անդրիանապոլսի պայմանագիրը, իրավունք էր տալիս հայերին արտագաղթել Արևմտյան Հայաստանից և հաստատվել Ռուսաստանի տիրապետության տակ։ Այդպիսով, պարսկահայերի և արևմտահայերի մեծ ներգաղթերի հետևանքով ժողովրդագրական լուրջ փոփոխություն կատարվեց Արևելյան Հայաստանում ի օգուտ հայերի։ Հայերի ներգաղթը նպաստեց Արևելյան Հայաստանում քաղաքական և տնտեսական առաջընթացին։ Սակայն արևմտահայերի այդ և հետագա մեծ ու փոքր գաղթերի հետևանքով նոսրանում ու ամայանում էր Արևմտյան Հայաստանը հայությունից, որն էլ հետագայոում բացասաբար անդրադարձավ նրա համախումբ ինքնապաշտպանության, ազատագրման ու Հայկական հարցի լուծման վրա։